Hệ thống điện công nghiệp là một bộ phận quan trọng không thể thiếu tại nhiều nhà xưởng, nhà máy, xí nghiệp. Nó đảm nhận nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho toàn hệ thống thiết bị, máy móc. Hiểu rõ về kiến thức chuyên môn và các tiêu chuẩn khi thi công, lắp đặt sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát hệ thống điện của doanh nghiệp mình một cách tốt hơn.
Hệ thống điện công nghiệp là gì?
Hệ thống điện công nghiệp là mạng lưới điện năng tại các nhà máy, xưởng sản xuất của doanh nghiệp chịu trách nhiệm phân phối và cung cấp điện năng trực tiếp cho các thiết bị, máy móc phục vụ sản xuất. Hệ thống này đảm bảo sự vận hành ổn định của nguồn điện, đồng thời phát triển hệ thống truyền tải điện an toàn, hợp lý, hiệu quả. Nó là yếu tố tiên quyết đối với doanh nghiệp. Do đó, cần được thực hiện tỉ mỉ, chính xác ngay từ giai đoạn thiết kế, thi công. Ngoài ra, để không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất, doanh nghiệp cần kiểm tra hệ thống điện định kỳ, bảo dưỡng hàng tháng, tránh các trường hợp rò rỉ điện, chập điện…
Các thành phần của hệ thống điện công nghiệp
Hệ thống điện công nghiệp bao gồm các thành phần:
- Hệ thống trung áp cấp nguồn máy biến áp tổng
- Hệ thống tủ điện phân phối
- Hệ thống tủ điện điều khiển máy móc
- Hệ thống thiết bị bị công nghiệp
Mỗi phần có một chức năng, nhiệm vụ khác nhau. Cụ thể như sau:
Hệ thống trung áp cấp nguồn máy biến áp tổng
Đây là bộ phận biến áp để chuyển đổi dòng điện từ mạng lưới điện quốc gia về phục vụ sản xuất kinh doanh. Hệ thống này có nhiệm vụ ổn định dòng điện, thực hiện điều chỉnh tăng, giảm điện áp về mức phù hợp để vận hành máy móc, thiết bị trong nhà xưởng hiệu quả.
Hệ thống tủ điện phân phối
Là hệ thống được lắp đặt để quản lý lưu thông nguồn điện trong nhà xưởng nhằm đảm bảo an toàn cho các thiết bị, máy móc công nghiệp. Tùy theo vị trí lắp đặt thì có 2 loại hệ thống tủ điện là:
- Tủ điện phân phối tổng MSB: bao gồm nhiều ngăn như ngăn ACB/MCCB tổng, các ngăn MCCB/MCB, ngăn ATS chứa bộ chuyển nguồn, ngăn GPRS chứa hệ quản lý từ xa,…
- Tủ điện phân phối DB: gồm các ngăn MCB/RCCB, cầu chì, đèn báo pha hoặc có thêm tụ bù, Ampe kế hay Volt kế,…
Hệ thống tủ điện điều khiển máy móc
Là hệ thống tủ điện điều khiển nhằm điều chỉnh bật, tắt nguồn điện cho các thiết bị điện công nghiệp. Các tủ điện thiết bị thường bao gồm: Ampe kế, Volt kế, cầu chì,… nhằm đảm bảo an toàn cho máy móc, thiết bị.
Hệ thống thiết bị công nghiệp
Đây là bộ phận cốt lõi, ảnh hưởng trực tiếp tới sản xuất kinh doanh. Hệ thống thiết bị điện công nghiệp gồm: trang thiết bị máy móc tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất (hệ thống dây chuyền sản xuất, gia công, đóng gói,..) và các bộ phận sử dụng điện khác (hệ thống chiếu sáng, điều hòa, thông gió,…).
Ngoài ra, hệ thống điện công nghiệp còn bao gồm một số thành phần sau:
- Hệ thống máy phát điện, bộ chuyển mạch
- Hệ thống ổ cắm
- Hệ thống tiếp địa
- Hệ thống chống sét
Hiện trạng hệ thống điện công nghiệp tại Việt Nam
Hiện nay, hầu hết các ngành nghề, lĩnh vực đều sử dụng điện năng, từ các nhà máy điện, các trạm biến áp đến các máy phát điện tự động và các doanh nghiệp sản xuất, xí nghiệp. Chính vì vậy, rất nhiều chủng loại thiết bị điện với tiêu chuẩn và công suất khác nhau được nhập khẩu từ nhiều quốc gia trên thế giới về Việt Nam để đáp ứng nhu cầu sử dụng của mỗi người dùng. Cũng bởi vì thế mà đôi khi các tính năng của chúng không được tận dụng hết, gây lãng phí, hư hỏng, ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế của nước nhà.
Vì vậy, mỗi doanh nghiệp phải có trách nhiệm đào tạo và hướng dẫn nhân viên của mình về các kiến thức của hệ thống điện công nghiệp để đảm bảo quá trình quản lý và vận hành hiệu quả nhất có thể. Giảm thiểu tình trạng lãng phí điện năng, ảnh hưởng đến kinh tế của doanh nghiệp đó.
Vai trò và ứng dụng của hệ thống điện công nghiệp
Vai trò của hệ thống điện công nghiệp
Hệ thống điện công nghiệp là một trong những hệ thống chủ chốt và có vai trò, ứng dụng quan trọng khi xây dựng nhà xưởng, nhà máy,… Nó đóng vai trò quan trọng trong vận hành sản xuất sản phẩm của từng doanh nghiệp, cụ thể là:
- Đưa kỹ thuật hiện đại vào hệ thống máy móc, giúp dây chuyền sản xuất tại các doanh nghiệp hoạt động chuyên nghiệp và dễ dàng vận hành hơn.
- Nâng cao năng suất thiết bị, giúp quá trình sản xuất diễn ra liên tục, không bị gián đoạn.
- Tiết kiệm tối ưu sức lao động, giúp con người thực hiện những quy trình liên hoàn.
- Giảm đáng kể thời gian và chi phí sản xuất, gia công từ đó hạ thấp giá thành sản phẩm, nâng cao chất lượng và doanh thu tiêu thị.
- Có thể thay thế con người, thực hiện những việc không thể làm thủ công như giảm độ ẩm, hút mùi, hút bụi, điều hòa không khí,…
Ứng dụng của hệ thống điện công nghiệp
- Hệ thống điện công nghiệp được ứng dụng hầu hết trong các khâu sản xuất của các xí nghiệp, nhà máy,… của các ngành nghề như: sản xuất bia rượu, thực phẩm, bao bì, linh kiện điện tử,…
- Hỗ trợ các công cụ khác thực hiện các công việc như điều hòa, hút bụi, thông thoáng khí để cân bằng các thành phần trong không khí.
- Ứng dụng để bổ trợ cho công tác sản xuất, kinh doanh như làm hệ thống camera giám sát, hệ thống điện nước và phòng cháy chữa cháy, hỗ trợ máy bơm, máy dệt,…
- Sử dụng rộng rãi cho ngành nông – lâm nghiệp, chế biến thủy hải sản.
Thiết kế, thi công hệ thống điện công nghiệp
Dưới đây là các bước thiết kế, thi công hệ thống điện công nghiệp:
Bước 1: Khảo sát thực tế công trình
- Mục đích sử dụng của khách hàng và yêu cầu sử dụng thiết bị.
- Khảo sát mặt bằng, kết cấu toà nhà và vị trí lắp đặt thiết bị.
- Điều kiện thi công và chất lượng vật liệu thi công (cable, ống, nẹp…).
- Các điều kiện có thể ảnh hưởng đến hệ thống (điện, môi trường…).
Bước 2: Thiết kế hệ thống điện
Tạo lập bảng thiết kế hệ thống điện là điều cần thiết trước khi tiến hành thi công lắp đặt. Việc xây dựng hệ thống điện trên sơ đồ giúp chủ thi công đánh giá được sự phù hợp cũng như đánh giá hiệu quả sơ bộ khi hoạt động của chúng. Ngoài ra, bản thiết kế còn tạo nên góc nhìn toàn thể trên toàn bộ hệ thống. Từ đó giúp người thợ dễ đi mạch và lắp đặt thiết bị khi thi công.
Để có thiết kế chuẩn, kỹ sư thiết kế cần có trình độ, kiến thức chuyên ngành. Đồng thời phải nắm được các thông tin có liên quan, về diện tích, loại hình nhà xưởng, số nhân công, những loại thiết bị sử dụng… Những điều này sẽ giúp cho ra được bản vẽ cam kết về mức độ an toàn khi sử dụng, điện tải đủ để các thiết bị hoạt động hiệu quả, trơn tru nhất.
Một bản vẽ thiết kế hệ thống điện công nghiệp cần đảm bảo những yếu tố sau:
- Tính toán được lượng điện năng cần thiết để máy móc hoạt động trơn tru nhất. Từ đó đem lại hiệu quả sử dụng hệ thống điện, máy móc cũng như hiệu quả sản xuất cao.
- Trình bày bản vẽ rõ ràng, dễ nhìn; sử dụng đúng các ký hiệu, ngôn ngữ kỹ thuật. Đồng thời, bản vẽ phải cam kết về tiêu chuẩn kỹ thuật và mức độ an toàn trong quá trình thi công cũng như vận hành.
- Tính toán được số lượng thiết bị điện, dây dẫn cần dùng trong hệ thống. Đưa ra phương án tối ưu chi phí bỏ ra mà đảm bảo việc vận hành hiệu quả, hợp lý.
Bước 3: Thi công
Thi công, lắp đặt là bước quan trọng hàng đầu để có một hệ thống điện hoàn chỉnh. Do đó, việc thi công này cần phải hết sức kỹ lưỡng cũng như tuân thủ việc quy trình một cách nghiêm ngặt. Như vậy, doanh nghiệp cũng như nhà xưởng mới có một hệ thống điện chuẩn cũng như giúp vận hành máy móc trơn tru.
Một số yêu cầu bắt buộc cần phải thực hiện khi thi công hệ thống điện công nghiệp bao gồm:
- Đảm bảo an toàn điện: Đây là yêu tố quan trọng mà đơn vị thi công cần đặt lên hàng đầu trong suốt quá trình lắp đặt. Đồng thời kiểm tra, đánh giá kỹ lưỡng nhằm đảm bảo tính an toàn khi đưa vào sử dụng.
- Thi công đúng theo bản vẽ thiết kế: Việc lắp đặt hệ thống điện cho doanh nghiệp cần đúng theo các chi tiết trên bản vẽ thiết kế. Như vậy, mới đảm bảo được về hiệu quả đúng theo tính toán ban đầu đã đặt ra.
- Nghiêm túc thực hiện quy trình lắp đặt: Luôn thực hiện đầy đủ các bước trong quy trình từ lắp đặt, vận hành chạy thử cho tới đưa hệ thống vào hoạt động.
- Đáp ứng tiêu chuẩn của nhà nước: Hệ thống sau khi lắp đặt cần đạt những yêu tiêu chuẩn của nhà nước đề ra về hệ thống điện sử dụng trong sản xuất.
Tiêu chuẩn của nhà nước về hệ thống điện
Thi công hệ thống điện công nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật. Theo đó, toàn bộ quá trình thiết kế, mua sắm trang thiết bị, các kỹ thuật liên quan… đều phải được tuân theo các quy định sau:
- Quy tắc chung về lựa chọn và lắp đặt thiết bị điện – TCVN 7447-5-51:2010
- Thiết kế lắp đặt trang thiết bị điện trong các công trình xây dựng – TCVN 394:2007
- Quy phạm về trang bị điện – Quyết định số 19/2006/QĐ-BCN
- Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn điện – QCVN 01:2008/BCT
Bảo trì hệ thống điện cho nhà xưởng, xí nghiệp
Bảo trì hệ thống điện công nghiệp thường xuyên có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đảm bảo khả năng vận hành ổn định của hệ thống. Nó còn góp phần đảm bảo cho hệ thống điện hoạt động ổn định, không bị hỏng hóc hay cháy nổ, gây mất an toàn.
Việc bảo trì hệ thống điện phải được thực hiện bởi những cá nhân có chuyên môn để kiểm tra. Quá trình được thực hiện theo các bước sau:
- Trang bị đầy đủ các biện pháp bảo hộ lao động
- Kiểm tra bằng cách mắt một cách tổng thể
- Kiểm tra đo lường và áp dụng các biện pháp chuyên môn để xác định bộ phận cần được bảo trì
- Tiến hành bảo trì, đồng thời áp dụng kiểm tra định kỳ trong quá trình thực hiện
- Báo cáo kiểm tra.
Lời kết
Mong rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn có được cái nhìn tổng quát về hệ thống điện công nghiệp. Để được tư vấn thêm, hãy liên hệ với Chế Tạo Máy Quốc Phan qua hotline: 0905 875 332.
